Vaak spreken wij over coachbaarheid als de sleutel tot de prestatiedoorbraak voor de individuele speler of team. Een essentiële vereiste is de bereidheid om te luisteren en gebruik te maken van externe input en invloeden. Hoe bereid of open iemand is om te leren kan onderverdeeld worden in vier niveaus met betrekking tot zijn of haar coachbaarheid:
- Niet coachbaar - weet alles al, staat niet open, luistert alleen naar de eigen stem
- Selectief coachbaar - doet wat er gevraagd wordt maar alleen als hij of zij er zin in heeft, gaat meestal zijn eigen weg.
- Met tegenzin coachbaar - doet alles wat gevraagd wordt maar twijfelt, zet zich nooit volledig in.
- Volledig coachbaar - doet alles wat er gevraagd wordt, geeft zijn eigen stem op, vertrouwt en geeft de coach de ruimte
Spelers en teams die coaching afwijzen, geloven vaak in bepaalde mythen:
- Coaching is voor beginners.
- We weten alles al - we moeten het alleen nog toepassen.
- Ervaren spelers coachen zichzelf.
De coachbare speler is:
Nederig - Respectvol - Houdt van het spel - Blijft in controle - Neemt verantwoordelijkheid - Denkt op lange termijn - Is leergierig - Opgewonden door verandering - Is bereid nieuwe dingen te proberen - Niet bang voor fouten - Blijft niet hangen in het verleden - Nieuwsgierig - Vertrouwt coaches
Hoe spelers zich aanpassen aan de manier van coaching zegt veel over wie ze zijn. Hetzelfde geldt voor teams. Coachbaarheid is een aspect van de teamgeest. Vooruitgang hangt af van de inzet van alle individuele spelers om hun rol en verantwoordelijkheden binnen het team te leren kennen. Goede coaches kunnen winnen met minder talent, maar alleen als het team een hoog niveau van coachbaarheid bezit.
Coachbaar zijn is belangrijk op alle leeftijden en wedstrijdniveaus. Alle coaches beschikken over een beperkt tijdvak om de vaardigheden van het voetbal aan te leren, dus vertrouwen zij erop dat spelers vroeg op de training komen, klaar, fris, alert, leergierig en vastbesloten zijn om uit te blinken.
Iedere coach heeft dat wel eens meegemaakt, de gedachte bij het coachen van onbekenden is mijn geplande aanpak juist. Het overkwam mij ook toen ik naar buiten liep voor mijn eerste training met een nieuwe ploeg met de nodige internationaals, ik voelde me onwennig en nerveus. Op dat moment kwam er een speler naar mij en vertelde hoezeer de spelers zich op de training verheugden. Hij voegde eraan toe dat de spelers het heerlijk vonden om uitgedaagd te worden en om nieuwe dingen te leren. Een waardevolle les geleerd - veel van deze spelers zijn zeer coach baar, maar ze moeten iedere training uitgedaagd worden!
Niet coachbaar zijn kan zich weerspiegelen in verschillende vormen van mentale of emotionele uitingen:
Arrogantie - Onverschilligheid - Woede - Ondermijning
Onwillig omdat hij of zij bang is - Maakt aannames en vermijdt verantwoordelijkheid - Ongelijk hebben, wanneer dit wordt geassocieerd met minderwaardigheidsgevoelens - Neemt alles persoonlijk op - Maakt zich zorgen over dingen waar hij of zij geen controle over heeft.
Helaas komen coaches steeds meer spelers tegen, vooral van jongere, die niet coachbaar zijn. Sommige spelers denken dat ze nooit fout zitten, anderen vinden dat de coach hen oneerlijk behandelt, en natuurlijk willen sommigen geen verantwoordelijkheid nemen voor fouten of falen.
Het moment dat bepaalt of een speler/team coachbaar of niet coachbaar is, is onmiddellijk nadat een coach ingrijpt met advies, instructie of kritiek. Onderstaand overzicht illustreert de keuze voor de speler of het team tussen positief reageren en negatief reageren. Vanaf het eerste moment dat een jongen of meisje met sporten, weerspiegelt die keuze iemands karakter en bepaalt zij zijn of haar sportbestemming, tenzij een coach op enig moment een verandering van negatief naar positief kan bewerkstelligen.
Coach Interventie
| |
Aanvaard |
|
Reagerend |
| |
|
Luistert
Denkt rustig
Gebruikt advies
Handelt gecontroleerd
Productief
Werkt samen
|
|
|
|
Sluit zich emotioneel af
Heethoofd – boos
Sluit advies uit
Niet onder controle
Contraproductief
Werkt niet samen
|
|
Het ontwikkelen van coachbaarheid
Persoonlijke coachbaarheid is een samenstelling van de volgende factoren:
De motivatie van een speler om te leren en te verbeteren - Het verlangen van een speler om haar of zijn doelen en dromen te bereiken - De sterkte van de relatie tussen een speler en de coach.
Voor de coachbaarheid van een team moeten we deze punten toevoegen:
Vertrouwen in anderen om hun werk te doen - Open en eerlijke communicatie - Open en duidelijke verwachtingen van elkaar.
Bij het coachen van spelers en teams gaat het erom deze gedachten en emoties positief vorm te geven. Dit begrip gaat verder dan fysieke, technische en tactische instructie. Als coach ben je ook bezig als psycholoog en relatiebouwer. Natuurlijk is het de taak van de coach om spelers uit te dagen zich te verbeteren, maar als deze elementen van coachbaarheid niet aanwezig zijn, zal er geen leerproces plaatsvinden.
Volledig ontwikkelde coachbaarheid betekent dat spelers zelfsturend worden en de verantwoordelijkheid nemen voor hun eigen leren. Dit is de mentaliteit om optimaal te presteren. Zij komen iedere keer om te leren en verspillen nooit een training.
Het creëren van een leeromgeving
Uit mijn ervaring worden veel van de belemmeringen voor leren en gecoacht worden weggenomen door een gezonde en productieve omgeving te creëren. Een dergelijke omgeving staat het emotionele welzijn van de speler voorop, deze hebben een directe of indirecte invloed op de prestaties van de spelers. Omdat voetbal wordt geleerd met vallen en opstaan, moeten coaches een omgeving creëren die verandering en vernieuwing bevordert, nog belangrijker, de angst wegneemt om in verlegenheid te worden gebracht door het maken van fouten. Angst kan de ontwikkeling stoppen van spelers die buiten de kaders kunnen denken.
Coaches die angst weg kunnen nemen moedigen nieuw leren aan met een coachingsstijl die uitdaagt maar toch altijd blijft afgestemd op de gevoelens van elke speler en het team.
Veel van de mentale en emotionele vaardigheden die spelers opdoen, worden bereikt door blootstelling aan een uitdagende maar positieve en productieve omgeving. In een dergelijke omgeving kunnen spelers hun talent optimaal benutten. Coaches moeten voortdurend de nadruk op prestaties leggen en niet op het resultaat. Geef spelers individuele leerdoelen en tijd om hieraan te werken. Vooruitgang wordt gemeten en beloond. Erken inspanningen, geeft dat aan en voorzie de speler van feedback.
Leg uit waarom een vaardigheid wordt aangeleerd en wat de voordelen ervan zijn. Spelers zullen dan positief denken, handelen, optimisme verspreiden en een 'can-do'-houding aannemen.
Geef ondersteunende feedback vanuit zorgvuldige observaties aan de spelers. Het tolereren van fouten maakt deel uit van het leerproces en een coach is in staat dit te interpreteren als zijnde leermomenten.
Wedstrijden zijn van groot belang als leerervaring, als een test van ontwikkeling in plaats van simpelweg een overwinning of een verlies. Alle vooruitgang kunnen in de praktijk teniet worden gedaan als men alleen op het resultaat gericht is.
Als coach
Stel je kaders vast met spelers en team - Zorg ervoor dat het aangeboden leerstof relevant is voor de leeftijd en het competitieniveau van de spelers - Leg altijd uit waarom dit nodig is – Duidelijke communicatie verwachtingen - Moedig alle spelers aan om maximaal te werken - Modelleer de hoge normen die je zelf stelt- Beloon goed werk.
Bovenstaand is een onderdeel van de rubriek Karakter van de speler evaluatieformulier dat wij bij Best Vooruit gaan gebruiken.
Voor vragen, meer informatie of feedback stuur me een mail, of beter nog, spreek mij direct aan op de club.
Jean Relou
Technisch Manager Best Vooruit
[email protected]
Een interessant artikel geschreven bij Dr. Rico Schuijers - Hoe coach je het ‘oncoachbare’? (P30-31) gepubliceerd in NL Coach.
Artikel (Engels) geschreven bij Dan Abrahams – Dealing with the uncoachable players op de website van Soccer Today.
